3.Uluslararası İslam Sanatında Geometrik Desenler Çalıştayı

İslâmi geometrik desenler, Türkiye başta olmak üzere, dünyanın farklı bölgelerinde özellikle de mimari eserlerde karşımıza çıkmaktadır. Geometrinin sanatla bütünleştiği bu özel alanda kıymetli örnekler verilmiştir.

İstanbul Tasarım Merkezi, içinde birçok disiplini barındıran “İslâmi Geometrik Desenler’i” uluslararası ve profesyonel düzeyde ele alabilmek, konunun alanın uzmanları tarafından incelenmesini ve gündeme gelmesini sağlamak gibi amaçlarla, “Uluslararası İslâm Sanatında Geometrik Desenler Çalıştayı” isminde bir çalışma gerçekleştirmektedir.

Çalıştay ile birlikte, desenlerin pratikteki uygulamalarını sergileyebilmek adına,“HENDESEN” isimli karma bir sergi de düzenlenmektedir.

Program, İstanbul Tasarım Merkezi tarafından Türkiye’de bir ilk olarak, 2013 yılında “Tarihi Süreç ve Yeni Denemeler” alt başlığı ile gerçekleştirilmiş ve oldukça geniş kitleler tarafından ilgiyle karşılanmıştır. Çalıştayların ikincisi, 2014 yılı Eylül ayında İstanbul ve Konya’da “Selçuklu’nun İzinde..” alt başlığı ile yoğun bir içerikle hayata geçirilmiştir.

Üçüncü çalıştay; 24 Eylül- 02 Ekim 2016 tarihinde, İstanbul ve Amasya’da, 3.Uluslararası İslâm Sanatında Geometrik Desenler Çalıştayı “Taşa, Ahşaba ve Seramiğe İşlenen Desenler” ismiyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi katkılarıyla ve Prof. Mirek Majewski koordinatörlüğünde gerçekleştirilecektir.

Çalıştayın Amacı:

İslâm medeniyeti, matematiğe ve geometriye hiçbir medeniyette görülmeyecek kadar büyük ölçüde önem vermiştir. Sanat ve geometrinin buluştuğu ve bütünleştiği İslâmi geometrik desenlerin varlığı da bu durumu destekler niteliktedir.

Başta Avrupa ve Amerika olmak üzere dünyada çeşitli bölgelerde konuya dair gerek akademik düzeyde gerekse sektörel anlamda birçok çalışma yapılıyor olmasına rağmen Türkiye’ de bu konuya ne yazık ki gereken önem verilmemiştir.

Hem matematik hem sanat alanlarında birer deha ürünü sayılan «İslâmi Geometrik Desenler»i, konunun membaı olan Türkiye’de ciddiyetle ele alabilmek, konuyu yerli ve yabancı uzmanlarla irdelemek ve gündeme getirebilmek ve sonrasında gerçekleştirilebilecek yeni projelere kapı aralamak gibi amaçlarla çoklu disipliner bir çalışma gerçekleştirilmektedir.

Bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilecek olunan bu çalıştay sonrasında, devamında yapılması öngörülen programlara ışık tutması düşüncesiyle etkinlik sürecinin tamamını anlatan bir bülten ve yapılmış olan sunumların ve konuya dair yazılmış makalelerin bir araya getirilmesiyle bir kitap çalışması hazırlanması da öngörülmektedir.

Çalıştay Katılımcı Profili:

Mimarlık, Matematik, Fizik, Sosyal Bilimler, Sanat alanlarında lisans/lisans üstü öğrencileri ve profesyonel iş hayatından ilgililer.

Çalıştay’a Katılım Şartları:

24 Eylül 2016 Cumartesi günü Saat: 14.00-18.00 Bahariye Mevlevihanesi'nde yapılacak olan açılış programı ve paneller herkesin katılımına açıktır.

Belirli sayıda katılımcının kabul edileceği çalıştay programına katılım ücretsiz ve kayıtla gerçekleştirilmektedir. Katılımcılar, ilan edilen tarihler arasında, CV ve programa katılmayı neden istediklerine dair bir motivasyonla online kayıt yaptıran adaylar arasından seçilmektedir. Program dili İngilizce olup sürecin tamamında simültane çeviri yapılmaktadır.

Teknik Gezi:

3. Çalıştay kapsamında İstanbul ve Amasya’daki ilgili eserler, uzmanlar eşliğinde gezilerek konuya dair spesifik değerlendirmeler yapılacaktır.

Konuşmacı ve Atölye Yöneticileri:

1.Akio Hizume (Japonya)

2.Ameet Hindocha (İngiltere)

3.Asiye Kafalıer Dönmez (Türkiye)

4.Boris Aldridge (İngiltere)

5.Hacali Necefoðlu (Türkiye)

6.Hamidreza Kazempour (İran)

7.İmameddin Emiraslanov (Azerbaycan)

8.Jean-Marc Castera (Fransa)

9.Julian Molina (Birleşik Arap Emirlikleri)

10.Miroslaw Majewski (Polonya)

11.Mohamed Ahmed (ABD)

12.Moones Rahmandoust (İran)

13.Seyed Masoud Mosavizade (İran)

Sunucular; Sunum ve Atölyeleri

Jean-Marc Castera

Sunum: Geometrik desenlere farklı açılardan bakış (1 saat)
Derste belirli örnekler yoluyla, bir deseni analiz ve yeniden inşa etmenin çok farklı usulü olabileceğini ve önemli olanın “anahtar” öğeyi korumak olduğunu göstermek amaçlanır.

Sunum: İran çeşitlemeleri (1 saat)
Geleneksel desenlerin beşgen aileleri ve ilişkili çini grupları. Çok düzeyli desenler ve özbenzeşlik kavramı. İki ana desen ailesi arasındaki bağlantılar. Yeni bir aile önerisi ve “X-Döşemeler” ile ilişkiler.

Atölye: Döşemeler ile işleme (2 saat)
İran veya Fas üslubu farklı çini gruplarıyla deneyler yaparak desenleri uygulama yoluyla kavrayıp yeni desenler ortaya koyma.

Atölye: Serbest el çiziminin bir yöntemi (2 saat)
Bu yöntem yaklaşık bir sonuç vermek üzere kullanılır. Netlikten kaybettiğimizde özgürlüğümüzü kazanırız. Kullanılan her bir çininin doğru şeklini çok iyi bildiğimiz için, yaklaşık çizimden kesin çizime geçmemiz çok kolaydır.

Miroslaw Majewski

Sunum: İstanbul Rum Ortodoks Kilisesi'nde gizemli bir geometrik desen (1 saat)

Sunum / Atölye: Panjara desenleri (2 saat)

Sunum / Atölye: Orta Asya'da bazı XII yy. desenleri (2 saat)

Sunum: Hive’den Semerkand’a sanal gezi (1 saat)

İmamaddin Amiraslanov

Sunum: Labirent benzeri süslemeler ve mozaik. (30 dk.)

Sunum: Kristalleşmenin mikrofotoğraflanması (Nanoart). (30 dk.)

Atölye: Mozaik döşemede uygulama olanakları. (1 saat)

Sergi: Sunucu tarafından yapılan Mozaiklerin ve Nanoart görüntülerinin sanat sergisi.

Akio Hizume

Sunum: Mimari ve müzikte yarı-periyodik geometri. (1 saat)

Atölye: Fibonacci dizilimi yapıyoruz. (2 saat)

Atölye: Fibonacci Kecak müziği dinliyoruz. (1 saat)

Boris Aldridge

Sunum: Kaşan sırlı çinilerini yeniden yorumlamak. (1 saat)

Atölye: Kaşan Çinileri: desen analizleri ve yeniden kurgulanması. (3 saat)

Atölye: Kaşan Çinileri: bitkisel ve hayvansal motifler. (3 saat)

Hacali Necefoglu

Sunum: Geometrik desenler olarak İslâmi isimler ve kutsal ifadeler. (1 saat)

Seyed Masoud Mosavizade

Sunum: İslâm mimarisinde yüzey süsleme için kullanılan tasarım teknikleri. (2 saat)

Asiye Kafalıer Dönmez

Atölye: Selçuklu döneminden tezhipli iki kitap (1 saat)

Ameet Hindocha

Sunum: Geleneksel sanatları teknoloji ile yeniden yorumlamak. (45 dakika)
Geleneksel Aletler Kullanarak Pratik Geometrik Çizim Yapmak

Atölye: Sultan Ahmet Camii’nden bir tasarımın çeşitliliği. (2 saat)

Atölye: Onlu Desen

Hamidreza Kazempour

Sunum ve Atölye: Muarrak atölyesi: Geleneksel İran deseni ile örnek bir çalışma yapmak. (1 saat sunum + 3 saat atölye)

Moones Rahmandoust

Sunum ve Atölye: Desen boyama: Geleneksel İran desenli bir örnek uygulaması. (1 saat sunum + 3 saat atölye)

Julian Molina

Görsel örnek çalışması:

İslâm sanatından ilham alarak çağdaş ürünlerin geliştirilmesi. (1 saat)

Görsel örnek çalışması:

Çağdaş tasarımda uygulanan İslâm kökenli geometri. (1 saat)

Mohamed Ahmed

Sunum: Teknoloji ve el sanatlarının kesişim noktası. (1 saat)
Yeni teknoloji, teknik ve uygulamalara genel bakış.
Farklı tekniklerden daha fazlasını bir araya getiren yeni uygulamalar.

Sunum: Kum Oyma / Kumlama. (1 saat)

Kendi Sanat Eserinizi Yaratmak ve Tamamlamak için Adım Adım Taş ve Seramik Gravür Gösterimi.

Sunum: Lazer Gravür (1 saat)
Kendi sanat eserinizi yaratmak ve tamamlamak için adım adım ahşap ve seramik gravür.

Sunumlar ve Atölyeler

Sunumlar

L1. İran çeşitlemeleri (1 saat), Jean-Marc Castera

L2. Geometrik desenlere farklı açılardan bakış (1 saat), Jean-Marc Castera

L3. İstanbul Rum Ortodoks Kilisesi'nde gizemli bir geometrik desen (1 saat), M. Majewski

L4. Labirent benzeri süslemeler ve mozaik Kristalleşmenin mikrofotoğraflanması (Nanoart) (1 saat), Imamaddin Amiraslanov

L5. Mimari ve müzikte yarı-periyodik geometri. (1 saat), Akio Hizume

L6. Kaşan sırlı çinilerini yeniden yorumlamak (1 saat), Boris Aldridge

L7. Geometrik desenler olarak İslâmi isimler ve kutsal ifadeler (1 saat), Hacali Necefoglu

L8. İslâm mimarisinde yüzey süsleme için kullanılan tasarım teknikleri (2 saat), Seyed Masoud Mosavizade

L9. Geleneksel sanatları teknoloji ile yeniden yorumlamak (1 saat), Ameet Hindocha

L10. İslâm sanatından ilham alarak çağdaş ürünlerin geliştirilmesi (1 saat), Julian Molina

L11. Teknoloji ve el sanatlarının kesişim noktası (1 saat), Mohamed Ahmed

L12. Kum Oyma / Kumlama (1 saat), Mohamed Ahmed

L13. Lazer Gravür (1 saat), Mohamed Ahmed

L14. Kendi sanat eserinizi yaratmak ve tamamlamak için adım adım seramik, ahşap ve taş baskı(1 saat), Mohamed Ahmed

L15. Çağdaş tasarımda uygulanan İslâm kökenli geometri (1 saat), Julian Molina

Atölyeler

W1. Döşemeler ile işleme (2 saat), Jean-Marc Castera

W2. Serbest el çiziminin bir yöntemi (2 saat), Jean-Marc Castera

W3. Panjara desenleri (2 saat), M. Majewski

W4. Orta Asya'da bazı XII. yy desenleri (2 saat), M. Majewski

W5. Mozaik döşemede uygulama olanakları (1 saat), Imamaddin Amiraslanov

W6. Fibonacci dizilimi yapıyoruz (2 saat), Akio Hizume

W7. Kaşan Çinileri: desen analizleri ve yeniden kurgulanması (3 saat), Boris Aldridge

W8. Kaşan Çinileri: bitkisel ve hayvansal motifler (3 saat), Boris Aldridge

W9. Selçuklu döneminden tezhipli iki kitap (1 saat), Asiye Kafalıer Dönmez

W10. Muarrak atölyesi: Geleneksel İran deseni ile örnek bir çalışma yapmak (4 saat), Hamidreza Kazempour

W11. Desen boyama: Geleneksel İran desenli bir örnek uygulaması (4 saat), Moones Rahmandoust

W12. Sultan Ahmet Camii’nden bir tasarımın çeşitliliği (2 saat), Ameet Hindocha

W13. Onlu desen (2 saat), Ameet Hindocha

W14. Fibonacci Kecak müziği dinliyoruz (1 saat), Akio Hizume